55Çalışanların İş yerlerinde  yaptıkları  çalışmalar sırasında maruz kaldıkları ısı, hava akımı, nem gibi etkiler  yürürlükteki mevzuatlar doğrultusunda TS EN ISO 7730 VE TS EN 27243 Standartları doğrultusunda ölçülerek çalışanın maruziyeti belirlenmektedir.
Termal Konfor
                                   
Termal konfor deyimi, çalışma ortamında, çalışanların büyük çoğunluğunun ısı, nem, hava akımı gibi iklim şartları açısından, gerek bedensel ve gerekse zihinsel faaliyetlerini sürdürürken, belli bir rahatlık içinde bulunmasını ifade eder. Eğer çalışma ortamında termal konfor şartları yok ise, önce sıkıntı hissedilir daha sonra rahatsızlık duyulmaya başlanır. Hava sıcaklığı, nem, hava akım hızı, termal radyasyon, çalışma ortamında termal konforu etkileyen sebeplerdir. Bu faktörlerin insanın bünyesine uygun halde olmaması, insanın çalışma kapasitesini, iş verimini düşürür.
 
Termal Konfor Şartları
1. Isı (hava sıcaklığı):
İnsan vücudunda mevcut olan bu dengelerden biri de Isı (sıcaklık)’tır. Hasta olmayan normal bir insan vücudunun sıcaklığı 36 C°’dır. Vücut sıcaklığı bu değerde kalması için insan metabolizması çalışır. Fakat bu savunma mekanizmaları çalışırken insan sıkılır rahatsız olur, iş verimi düşer. Çalışanların, sıkılmaması, rahatsız olmaması, hastalanmaması, vücut kimyalarının bozulmaması için ortam şartlarını ve ısıyı uygun hale getirmek gerekmektedir. İş güvenliği tüzüğünde çalışma ortam sıcaklığı 15 C° ve 30 C° arasında belirtilmektedir.
 
Uygun ısı (Hava sıcaklığı) belirlemede de çeşitli faktörler göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
Bu faktörler;
• Yapılan işin niteliği(Ağır veya Hafif iş olması)
• Çalışanın fiziki ve ruhi yapışı (zayıf, şişman, sakin, heyecanlı, tez canlı v.s.)
• Kişinin sağlık durumu(Hasta veya sağlıklı olması)
• Çalışanın giyim durumu(Kalın veya ince giymiş olması)
• Çalışanın beslenme durumu(Yapılan işe uygun veya uygun olmayan beslenme) şeklinde sıralanabilir.
2. Nem :
Sıcaklık yanında nemin de etkisi büyüktür. Havadaki nem miktarı mutlak ve bağıl nem olarak ifade edilir.
Mutlak nem: Birim havadaki su miktarıdır.
Bağıl nem: Havadaki nem miktarının, aynı sıcaklıkta doymuş havadaki mutlak nemin yüzde kaçını ihtiva ettiğini gösterir. İşçi sağlığı ve iş güvenliği yönünden bağıl nemin değeri önemlidir. Bir işyeri ortamının bağıl nemi değerlendirilirken, sıcaklık, hava akım hızı gibi diğer şartlar da değerlendirilmesi gerekir. Ancak, genel olarak herhangi bir işyerinde bağıl nem %30 ila %80 arasında olmalıdır. Yüksek bağıl nem, ortam sıcaklığının yüksek olması durumunda bunaltır, düşük olması durumunda ise üşüme ve ürperme hissi verir.
Bunalım bölgesi: İnsanların vücutlarından ısı atmalarının zorlaşması sebebiyle, bunalma hissettikleri sıcaklık ve bağıl nem kombinasyonları bölgesidir.
 

Termal Konfor İle İlgili Terimler

Termal Rahatlık (PMV ve PPD)
Vücut bütünlüğündeki termal algı da PMV (Predicted Mean Vote) indisi hesaplanarak belirlenebilir. PMV indisi, ölçümü yapılan ortamda çalışan insanlar tarafından termal konfor hissinin puanlanması prensibine dayanır. Bu puanlar -3 ila +3 arasında olup çok soğuk ve çok sıcak arası değerleri temsil eder.
PPD (Predicted Percentage Dissatisfied) indisi belirli bir ortamda bulunan kişilerin bulundukları ortamda çalışmalarının çok sıcak ya da çok soğuk gibi değerlendirme yüzdelerinden yararlanılarak belirlenen rahatsızlığı belirtir.
WBGT: Kişinin maruz kaldığı ısı baskısı.(Güneş yükünün dahil edilmediği deneysel indekstir.)
 

1.2.    Ölçüm Standardı

·         TS EN 27243:2002 Sıcak Ortamlar-WBGT  (Yaş-Hazne Küre Sıcaklığı)
·         TS EN ISO 7730:2006 Orta Dereceli Termal Ortamlar – PMV ve PPD İndislerinin Tayini Termal Rahatlık İçin Şartların Belirlenmesi
 

TS EN 27243 WBGT İNDEKSİNE GÖRE ISININ ÇALIŞANLAR ÜZERİNDE ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ (TERMAL KONFOR) STANDARDI

WBGT indeks değerleri, bir referans olarak verilmiştir. Bu değerler, bilimsel literatürdeki mevcut verilere dayanır. Bu değerler geçildiğinde ya incelenmekte olan iş yerindeki ısı baskısının, uygun metotlarla (ortamın, faaliyet seviyesinin, ortamda harcanan zaman miktarının kontrolü ve kişisel koruyucuların kullanımı) doğrudan azaltılması, ya da daha detaylı metotlarla, detaylı bir ısı baskı analizinin yapılması gereklidir
 

Belirlenen bir duruma karşılık gelen referans değerler